Ngôi Đền Lăng Sương cổ kính với các cổ vật được lưu giữ, bảo tồn
Là ngôi đền gắn liền với thời đại Hùng Vương dựng nước và giữ nước, Đền Lăng Sương không chỉ là ngôi đền cổ kính với các cổ vật được bảo tồn và lưu giữ như: Ngọc Ấn, Ngọc Phả mà các di vật về phiến đá quỳ, giếng Thiên Thanh, hòn đá nén bụng, âu nước tắm, Miếu Hai cô… đã trở thành điểm nhấn linh thiêng riêng của ngôi đền. Hiện nay, phiến đá quỳ vẫn còn in hình bàn chân, bàn tay phải, đầu gối phải của Mẫu Đinh Thị Đen quỳ khi lên cơn đau sinh Thánh Tản Viên Sơn sau 14 tháng mang thai. Đặc biệt, Giếng Thiên Thanh - nơi Mẫu lấy nước tắm cho Thánh Tản khi còn nhỏ tuy chỉ sâu 3m nhưng dù mùa nước hay mùa khô, giếng vẫn trong và đầy nước. Sự huyền bí, linh thiêng đó càng thu hút sự tò mò, hấp dẫn với du khách thập phương.
Nghi thức dâng lễ giỗ Đức Thánh Tản Viên Sơn
Đền Giếng - Nơi Mẫu thường tắm cho Thánh Tản Viên Sơn
Ông: Giang Đình Quý - Thủ từ Di tích lịch sử Quốc gia Đền Lăng Sương cho biết: Theo ngọc phả thì động Lăng Sương có từ thời Thục An Dương Vương, thời Vua Hùng thứ 18. Hiện nay, đền thời 7 nhân thần gồm: Cố phụ Nguyễn Cao Hành, Đức Thánh Mẫu Đinh Thị Đen, Dưỡng mẫu Ma Thị Cao Sơn là cha, mẹ đẻ và mẹ nuôi của Tản Viên Sơn Thánh; Ngọc Hoa công chúa là hiền thê của Tản Viên Sơn Thánh và Quan Văn Cao Sơn, Quan Võ Quý Minh. Đền Mẫu Lăng Sương hiện còn lưu giữ cuốn Ngọc Phả do tiến sĩ đô đốc quan thượng thư Nguyễn Hữu Công, Nguyễn Minh Khai và Nguyễn Công Chính lập ngày 05/11 năm Thuận Thiên thứ ba (1011); Ngọc Ấn có 9 chữ nổi “Gia Hưng Từ - Lăng Sương Tích - Đặng Vương Động” và phiến đá quỳ tại đền giếng Thiên Thanh. Như vậy, đây là ngôi đền duy nhất ở Việt Nam thờ gốc và thờ cả gia đình Tản Viên Sơn Thánh và lưu giữ được những di vật rất quan trọng.
Phiến đá quỳ tại giếng Thiên Thanh
Phiến đá có in hình bàn chân và đầu gối của Thánh Mẫu
Nằm cách thành phố Việt Trì khoảng 50km, Đền Lăng Sương hiện hữu trong mái ngói thâm nâu, vững chãi theo thời gian. Với sự giàu có về giá trị kiến trúc và ý nghĩa lịch sử, Đền Lăng Sương khiến cho mỗi du khách đều trầm trồ, thích thú mỗi khi có dịp về tham quan, chiêm bái, đặc biệt là khi được các cụ cao niên trong làng kể về huyền tích hạ sinh Đức Thánh.
Đông đảo du khách đến tri ân công đức tổ tiên
Thủ từ giới thiệu về ngọc ấn của Đền cho du khách
Chị Ngô Thị Nga ở khu 6 xã Xuân Lộc, huyện Thanh Thủy cho biết thêm: Hàng năm mỗi dịp xuân về, chị và gia đình đều sắp xếp công việc để tìm về Đền Lăng Sương thắp nén hương thơm tưởng nhớ, tri ân công đức tổ tiên và tìm hiểu thêm về ngôi đền cũng như huyền tích sinh ra Đức Thánh Tản Viên Sơn tại Đền Lăng Sương.
Trò ném còn thu hút nhiều du khách tham gia
Trò nấu cơm thi và đập niêu
Di tích lịch sử Đền Lăng Sương đã được xếp hạng cấp Quốc gia năm 2005. Hiện nay, đền đã được tu bổ khang trang, khuôn viên rộng rãi nhưng vẫn giữ nguyên hiện trạng cũng như nét cổ kính. Hằng năm, đền Lăng Sương tổ chức lễ hội chính vào ngày 15 tháng Giêng (ngày sinh Thánh Tản Viên) và ngày 25 tháng 10 âm lịch (ngày Thánh Mẫu về trời), cùng với nhiều trò chơi dân gian như: ném còn, đập niêu, nấu cơm thi... được tổ chức náo nhiệt, cuốn hút người dân và du khách xa gần.
Toàn cảnh ngôi Đền nhìn từ trên cao
Ông Nguyễn Trọng Hòa - Trưởng Ban Quản lý Di tích lịch sử Quốc gia Đền Lăng Sương cho biết: Lễ hội Đền Lăng Sương được tổ chức hàng năm nhằm giáo dục truyền thống lịch sử cho các thế hệ con cháu, tri ân công đức các bậc thánh nhân; đồng thời bảo tồn và phát huy các giá trị bản sắc văn hoá dân tộc theo tinh thần Nghị quyết Trung ương V khóa VIII. Đây cũng là điểm nhấn quan trọng trong hành trình du lịch về với cội nguồn dân tộc. Du khách xa gần về tham dự lễ hội không chỉ để cầu tài, cầu lộc, cầu bình an mà còn được tìm hiểu thêm về lịch sử của dân tộc hàng ngàn năm qua.
Với bề dày lịch sử lâu đời của ngôi đền cổ và những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể quý báu, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc còn lưu giữ cho đến ngày nay, Đền Lăng Sương thuộc xã Đồng Trung, huyện Thanh Thủy thực sự là một điểm nhấn quan trọng trong hệ thống các điểm du lịch văn hóa tâm linh trên đất Tổ Phú Thọ, cũng như hành trình về với cội nguồn dân tộc.
Anh Tuấn- Minh Phương- Thu Hương