Sáng ngày 08/03 (tức ngày 28 tháng Giêng năm Giáp Thìn), xã Đào Xá đã tổ chức Lễ hội rước voi truyền thống Đình Đào Xá nhằm tưởng nhớ, tri ân công đức các bậc thánh nhân đã có công dựng nước và giữ nước. Dự lễ hội có đồng Trịnh Hùng Sơn - TUV, Bí thư Huyện ủy; Phạm Quang Phúc- Ủy viên BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch HĐND huyện, Nguyễn Văn Đức – UV BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện; lãnh đạo các phòng, ban ngành, đoàn thể của huyện; lãnh đạo các xã, thị trấn và đông đảo du khách thập phương.
Đồng chí Trịnh Hùng Sơn - TUV, Bí thư Huyện ủy gióng trống khai hội
Đồng chí Nguyễn Văn Đức - UV BTV Huyện ủy, Phó Chủ tịch UBND huyện thỉnh chiêng khai hội
Đình Đào Xá - ngôi đình cổ được xây dựng từ thời Vua Lê Gia Tông (1674 - 1675) hiện thờ Hùng Hải Công, em thứ 19 của Vua Hùng - người được Vua Hùng cử đến cai quản vùng Tam Giang, nơi hợp lưu của 3 con sông: Sông Đà, Sông Thao, Sông Bứa. Hùng Hải kết hôn với bà Trang Hoa công chúa đã lâu mà chưa có con. Trong một lần du xuân từ Thọ Văn sang Đào Xá đã dựng lầu nghỉ lại đây một đêm. Sau đó bà Trang Hoa thụ thai sinh hạ được 3 người con trai. Ngay sau khi sinh hạ, bà Trang Hoa hóa thân, Hùng Hải Công ở vậy cùng dân khai hóa đất đai, nuôi dạy các con khôn lớn trưởng thành. Do có công lớn dạy dân trị thủy, trồng cấy, chăn nuôi, xây dựng xóm làng trù phú, Vua Hùng ban cho ông hai thớt voi. Trước khi chia tay về trấn giữ vùng Sông Nhị (thuộc tỉnh Hải Dương ngày nay), Hùng Hải Công giao lại trọng trách cai quản vùng Tam Giang cho ba con và dẫn đôi voi về Đào Xá làm lễ tạ 3 lần rồi từ biệt.
Đồng chí Bí thư Huyện ủy và các đại biểu dâng hương
Tri ân công đức của ông, dân làng lập đình thờ và tôn ông làm Thành Hoàng. Hằng năm, cứ mỗi độ xuân về, dân làng lại mở hội rước voi trong ba ngày từ 27 đến 29 tháng Giêng (trong đó ngày 28 là chính hội) với các tập tục, nghi lễ, diễn xướng dân gian, tri thức dân gian nhằm tưởng nhớ, tri ân công đức thánh phụ Hùng Hải Công, trở thành một lễ hội lớn trong vùng, một điểm nhấn trong “Chương trình về miền lễ hội cội nguồn dân tộc Việt Nam” của tỉnh Phú Thọ nói chung và huyện Thanh Thủy nói riêng. Lễ hội truyền thống Đình Đào Xá năm nay ngoài tổ chức phần lễ với các nghi thức truyền thống được bảo tồn và lưu giữ: rước voi, hương án, long báu, bài vị, hòm sắc và tế Thành hoàng còn tổ chức phần hội với nhiều trò chơi dân gian độc đáo như: kéo co, cướp gà, lấy nước, giã gạo, kéo lửa nấu cơm thi…
Các trò chơi dân gian thu hút đông đảo người dân tham gia
Với những giá trị văn hóa lịch sử, năm 1990, đình Đào Xá được Bộ Văn hóa và Thể thao, nay là (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cấp bằng di tích lịch sử văn hóa cấp Quốc gia và tháng 11/2016, Lễ hội truyền thống Đình Đào Xá được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia./.
Thu Hương – Anh Tuấn